Trước khi tiến đến hôn nhân, các cặp đôi thường phải trải qua những nghi lễ truyền thống như lễ ăn hỏi và lễ đính hôn. Tuy nhiên, nhiều bạn trẻ vẫn băn khoăn liệu hai nghi thức này có điểm gì khác biệt hay không. Hãy cùng His Decor khám phá sự khác biệt giữa lễ đính hôn và ăn hỏi, giải đáp những thắc mắc này qua bài viết dưới đây!
I. Sự khác biệt giữa lễ đính hôn và ăn hỏi
1. Lễ ăn hỏi
Lễ ăn hỏi tại miền Bắc thường mang đậm nét truyền thống, không bị ảnh hưởng bởi phong cách phương Tây. Vì được xem là nghi lễ quan trọng, tác động đến danh dự và uy tín của cả hai gia đình, nên lễ ăn hỏi luôn được tổ chức trong không khí trang nghiêm.
- Thời gian tổ chức: Lễ ăn hỏi thường diễn ra trước lễ cưới chính thức khoảng một tháng, hoặc có thể ngắn hơn, khoảng nửa tháng.
- Địa điểm: Nghi lễ này được tiến hành tại nhà gái. Đây là dịp để gia đình cô dâu thông báo với bà con, hàng xóm về việc con gái đã tìm được gia đình phù hợp và sắp được gả đi.
- Lễ vật: Các mâm tráp truyền thống thường bao gồm bánh cốm, bánh đậu xanh, cơi trầu, trà và nước. Với những gia đình khá giả, lễ vật có thể còn phong phú hơn, như lợn quay, gà luộc…
- Trang trí và trang phục: Do tôn trọng phong cách truyền thống, nhà gái thường chú trọng trang hoàng bàn thờ tổ tiên, phòng khách và khu vực tiền đường để đón tiếp nhà trai. Về trang phục, cô dâu thường mặc áo dài truyền thống, trong khi chú rể diện vest lịch sự, thể hiện sự nghiêm túc và trang trọng.
2. Lễ đính hôn
Lễ đính hôn tại miền Nam thường không quá coi trọng việc giữ gìn nghi lễ truyền thống, mà thay vào đó, các thủ tục được giản lược và kèm theo nhiều hoạt động vui vẻ, tiệc tùng sau khi nghi lễ chính diễn ra.
- Thời gian tổ chức: Lễ đính hôn ở miền Nam có thời gian tổ chức rất linh hoạt, thường diễn ra trước đám cưới từ 6 tháng đến 1 năm. Tuy nhiên, cũng có không ít gia đình lựa chọn gộp lễ đính hôn và lễ cưới vào một ngày để tiết kiệm chi phí, dựa trên sự thống nhất của hai bên gia đình.
- Địa điểm: Lễ vẫn được tổ chức tại nhà gái, giống như phong tục của các vùng miền khác ở Việt Nam.
- Lễ vật: Ngoài những mâm trầu cau, trà rượu truyền thống, nhà trai thường có thể thêm vào một số lễ vật khác để làm đa dạng, tùy theo khả năng và điều kiện của gia đình.
- Trang trí và trang phục: Ở miền Nam, việc trang trí lễ đính hôn thường được chú trọng, nhiều gia đình không ngần ngại tổ chức hoành tráng như một lễ cưới. Trang phục của cô dâu và chú rể cũng phong phú hơn. Trong nghi thức chính, cô dâu mặc áo dài và chú rể diện vest. Sau đó, cô dâu có thể thay trang phục khác để thoải mái tham gia các hoạt động vui chơi trong buổi lễ.
II. Trình tự tổ chức lễ đính hôn và lễ ăn hỏi theo phong tục truyền thống
1. Nhà trai chuẩn bị sính lễ và xuất phát đến nhà gái
Dựa trên thời gian và địa điểm đã thống nhất từ trước, gia đình nhà trai sẽ chuẩn bị đầy đủ các lễ vật cho lễ đính hôn và lễ ăn hỏi. Sau khi chuẩn bị xong, nhà trai sẽ cùng nhau di chuyển đến nhà gái, tập trung trước cổng và chờ đến giờ hoàng đạo để tiến hành các nghi thức truyền thống.
2. Trao đổi sính lễ giữa hai gia đình
Khi đến nơi, đoàn nhà trai sẽ sắp xếp theo thứ bậc, từ ông bà, cha mẹ, chú rể, đội bưng lễ và các thành viên khác. Đoàn sẽ đứng trước cổng hoa của nhà gái. Nghi lễ bắt đầu khi đội bưng lễ của nhà trai và nhà gái đứng đối diện nhau, lễ vật sẽ được lần lượt trao từ tay đội nam sang đội nữ. Sau khi lễ vật được đưa vào trong nhà gái, cả hai bên sẽ ổn định vị trí để tiếp tục phần nghi thức tiếp theo.
3. Đại diện hai gia đình trao đổi, trò chuyện
Tiếp theo, đại diện hai gia đình sẽ có lời chào hỏi, giới thiệu mục đích của buổi lễ và kiểm tra các sính lễ. Đây cũng là lúc cô dâu ra mắt hai bên họ hàng và chú rể trao nhẫn đính hôn cho cô dâu dưới sự chỉ dẫn của chủ hôn.
Nhiều người vẫn thắc mắc về nhẫn đính hôn. Thực ra, đây là phong tục du nhập từ phương Tây và chỉ mới phổ biến tại Việt Nam trong vài năm gần đây. Nhẫn đính hôn thường chỉ có một chiếc, do chú rể trao cho cô dâu như một dấu hiệu “đánh dấu chủ quyền.” Việc trao nhẫn đính hôn là tùy thuộc vào mong muốn và thỏa thuận của mỗi gia đình.
4. Cô dâu và chú rể thắp hương trên bàn thờ tổ tiên
Nghi thức thắp hương là một phần quan trọng không thể thiếu trong các buổi lễ đính hôn và lễ ăn hỏi tại Việt Nam. Cô dâu và chú rể sẽ chọn các lễ vật từ bộ sính lễ, trong đó trầu cau thường được ưu tiên đầu tiên, sau đó mới là các lễ vật khác để dâng lên bàn thờ tổ tiên. Một điều cần lưu ý là cặp đôi chỉ nên dùng tay, tránh tuyệt đối việc sử dụng các vật dụng như dao, kéo trong suốt quá trình làm lễ thắp hương này.
5. Thảo luận về lễ cưới
Đây là giai đoạn mà hai bên gia đình sẽ cùng nhau bàn bạc về các chi tiết liên quan đến lễ cưới như thời gian, địa điểm và những bước tổ chức cụ thể để lễ cưới diễn ra một cách suôn sẻ. Thông thường, nhà trai sẽ chuẩn bị sẵn những thông tin về ngày lành tháng tốt cũng như các chi tiết khác để trình bày với nhà gái trong lễ đính hôn và lễ ăn hỏi.
6. Nhà gái lại quả và kết thúc buổi lễ
“Lại quả” là nghi thức nhà gái gửi trả lại một phần sính lễ cho nhà trai như một biểu hiện của lòng thành và tình cảm. Theo phong tục, buổi lễ chỉ được coi là hoàn tất khi nhà gái thực hiện xong việc lại quả. Sau khi nghi thức này hoàn thành, hai gia đình sẽ tiến tới giai đoạn chuẩn bị cho lễ cưới chính thức, đánh dấu sự kết thúc của lễ đính hôn và lễ ăn hỏi, mở ra một chặng đường mới cho đôi uyên ương.
Bài viết trên His Decor đã đề cập đến sự khác biệt giữa lễ đính hôn và ăn hỏi, hy vọng sẽ giúp bạn hiểu rõ hơn về hai nghi lễ này, đồng thời có thêm kiến thức bổ ích để chuẩn bị cho sự kiện trọng đại của mình.