Từ xưa đến nay, lễ cưới hỏi luôn được người lớn hai bên gia đình xem trọng, vì đây là dịp đánh dấu một bước ngoặt quan trọng khi gia đình có thêm thành viên mới. Trong số các nghi thức truyền thống của đám cưới, lễ gia tiên được coi là quan trọng nhất và không thể thiếu. Nghi lễ này chính là cách chính thức đưa cô gái về nhà chồng và chào đón nàng dâu mới về nhà dưới sự chứng kiến của gia đình hai bên. Vậy lễ gia tiên gồm những gì? Hãy cùng His Decor tìm hiểu trong bài viết dưới đây!
I. Lễ gia tiên đám cưới truyền thống Việt Nam
Lễ gia tiên trong đám cưới truyền thống là một nghi thức quan trọng, nơi con cháu hai bên gia đình trai gái dâng hương trước bàn thờ để báo cáo với tổ tiên về sự kiện trọng đại của gia đình. Trong buổi lễ, cô dâu và chú rể thắp hương trước bàn thờ tổ tiên, không chỉ để báo cáo mà còn thể hiện lòng thành kính và nhớ ơn nguồn cội.
Theo phong tục truyền thống của người Việt, lễ gia tiên cũng là dịp để cô dâu và chú rể bày tỏ lòng biết ơn đối với cha mẹ, những người đã sinh thành và nuôi dưỡng họ.
Thông thường, lễ gia tiên tại nhà gái sẽ được tổ chức trong cả lễ đám hỏi và đám cưới, trong khi tại nhà trai, lễ này chỉ diễn ra vào ngày cưới. Ngày nay, để thuận tiện và tiết kiệm thời gian, nhiều gia đình lựa chọn tổ chức lễ gia tiên của cả hai bên trong cùng một ngày.
1. Ý nghĩa của lễ gia tiên
Ý nghĩa của lễ gia tiên được thể hiện rõ qua cách hiểu của từ ngữ trong tiếng Hán Việt. Từ “Gia” mang ý nghĩa chỉ “Gia Đình”.
Còn từ “Tiên” có hai cách hiểu khác nhau. Cách hiểu thứ nhất là “Đầu Tiên,” “Trên Hết,” hoặc “Trước Hết.” Cách hiểu thứ hai là “Tổ Tiên.”
Từ đó, có thể hiểu rằng lễ gia tiên là buổi lễ đầu tiên của gia đình hoặc cũng có thể là buổi lễ ra mắt trước tổ tiên của gia đình.
2. Thời gian để thực hiện lễ gia tiên
Trong ngày cưới, nghi thức lễ gia tiên được tổ chức trong cả lễ ăn hỏi và lễ cưới. Trong lễ ăn hỏi, nghi thức này chỉ diễn ra tại nhà gái, nơi cô dâu và chú rể thắp hương trên bàn thờ tổ tiên của nhà gái. Đến ngày cưới, lễ gia tiên sẽ được thực hiện tại cả hai gia đình.
Lễ gia tiên thường được tổ chức vào cuối buổi lễ, sau khi hai bên gia đình đã hoàn tất các nghi thức trao đổi và thống nhất về việc kết hôn của cặp đôi.
II. Lễ gia tiên gồm những gì trong ngày cưới?
1. Bàn thờ tổ tiên
Bàn thờ tổ tiên là phần thiêng liêng và được chăm chút đặc biệt trong buổi lễ gia tiên truyền thống. Tùy theo từng gia đình, nếu đã có sẵn tủ hoặc bàn thờ ông bà, cặp đôi chỉ cần chuẩn bị thêm một số vật dụng cần thiết cho nghi lễ như:
- Lư hương: Dùng để thờ cúng và thắp nhang.
- Cặp long phụng: Được làm từ trái cây, biểu thị sự kết hợp hạnh phúc lứa đôi và sự sum vầy, mang đến may mắn và thịnh vượng. Long và phụng là những biểu tượng cao quý, với long đại diện cho đấng trượng phu và phụng đại diện cho người phụ nữ thanh nhã, duyên dáng.
- Cặp chân đèn cây: Để thực hiện nghi lễ đốt đèn cây và bái tổ tiên.
- Các vật dụng trang trí khác: Như đèn hoa sen, cụm hoa trang trí bàn thờ, tùy thuộc vào nhu cầu và sở thích của gia đình.
Bàn thờ gia tiên có thể được “nâng cấp” với nhiều kiểu phông nền khác nhau. Bạn có thể chọn phông nền lá, cắm hoa hoặc phông nền vải treo tên cô dâu và chú rể để tăng phần sang trọng. Hiện nay, với sự đa dạng trong thị trường cưới hỏi, việc trang trí bàn thờ gia tiên cũng có nhiều lựa chọn phong phú cho các cặp đôi.
2. Bàn mâm quả
Bàn mâm quả là nơi để các lễ vật khi nhà trai đến rước dâu và thưa chuyện. Bàn này thường thấp hơn bàn thờ chính và bao gồm các lễ vật như trầu cau, bánh cốm, mứt sen, rượu, chè, thuốc lá, bánh phu thê, bánh đậu xanh, lợn sữa quay và tiền dẫn cưới.
Mâm quả có sự khác biệt tùy theo từng vùng miền: ở miền Bắc, các lễ vật thường được chuẩn bị theo số lẻ, trong khi ở miền Nam, số lượng lễ vật thường theo số chẵn. Tuy nhiên, sự thống nhất giữa hai gia đình, đặc biệt là nhà gái, là yếu tố quan trọng nhất.
- Mâm trầu cau: Biểu tượng cho sự bền chặt và sắt son của tình cảm vợ chồng.
- Mâm trà rượu: Được dâng lên bàn thờ tổ tiên với mong muốn nhận được sự chứng giám và cầu phúc từ ông bà cho đôi vợ chồng trẻ.
- Mâm bánh phu thê/bánh cốm/bánh đậu xanh: Hy vọng mang đến tình cảm ngọt ngào và sự đồng thuận trong cuộc sống.
- Mâm xôi gấc, gà và heo quay: Mang ý nghĩa ấm no và cầu mong một cuộc sống sung túc.
- Mâm áo dài và trang sức: Là món quà dành làm vốn, thể hiện sự chăm sóc và quan tâm của nhà trai đến cặp đôi sau khi cưới.
3. Bàn họ
Bàn họ là nơi để song thân và các thành viên gia đình ngồi trong lễ cưới, khi thưa chuyện với ông bà và trao đổi chúc phúc cho cuộc hôn nhân của cặp đôi. Bàn họ thường có 12 ghế, nhưng có thể tăng thêm tùy nhu cầu của gia đình. Bàn này được chuẩn bị đầy đủ bộ ấm, tách trà và có thêm chút hoa để không gian thêm phần xinh xắn. Bàn họ có thể được trang trí với nhiều loại khăn bàn khác nhau, kết hợp cùng bàn thờ gia tiên để tạo nên không gian lễ cưới sang trọng hoặc ấm cúng, tùy theo sở thích.
Bàn ghế tiếp đón khách mời
Nếu số lượng khách mời đông, gia đình cần chuẩn bị đủ bàn ghế để tiếp đón. Một ít trà bánh sẽ thể hiện sự chu đáo của gia chủ đối với khách mời.
Trang trí không gian đón khách
Ngoài ba phần quan trọng trên, không gian đón khách cũng cần được trang trí đầy đủ. Phông nền có thể được dán chữ bằng mút xốp với các câu chúc như “Trăm năm hạnh phúc” hay “Trường Thiên và Gia Hy,” tạo nên hình ảnh quen thuộc và ý nghĩa trong ngày cưới.
Trên đây là thông tin về lễ gia tiên gồm những gì trong đám cưới truyền thống tại Việt Nam. Ngoài ra, để giảm thời gian trang trí gia tiên trong đám cưới, bạn có thể thuê dịch vụ trang trí gia tiên tại His Decor. Chúng tôi cam kết mang đến cho bạn một không gian buổi lễ gia tiên sang trọng, ấm cúng và đầy ý nghĩa. Liên hệ ngay với His Decor qua hotline: 0869.80.0869 để được tư vấn và hỗ trợ ngay nhé.