[Khám phá] Sự khác biệt trong mâm quả hai miền Nam Bắc

Mâm quả cưới hỏi, một nét đẹp văn hóa đặc trưng của người Việt. Tuy nhiên, tùy thuộc vào từng vùng miền, mâm quả lại mang những nét đặc trưng riêng. Bạn có tò mò muốn biết sự khác biệt trong mâm quả hai miền Nam Bắc khác nhau như thế nào không? Hãy cùng khám phá những điều thú vị ẩn chứa trong những mâm quả này nhé!

I. Khám phá sự khác biệt trong mâm quả hai miền Nam Bắc

Trong các ngày lễ trọng đại, mâm quả thể hiện lòng thành kính, sự tôn trọng và sự chuẩn bị chu đáo của các gia đình. Việc tìm hiểu sự khác biệt trong mâm quả hai miền Nam Bắc giúp bạn có cái nhìn rõ hơn về phong tục cưới hỏi mà còn giúp bạn giữ gìn và phát huy những giá trị văn hóa truyền thống.

Cùng tìm hiểu sự khác biệt trong mâm quả hai miền Nam Bắc dưới đây:

1. Mâm quả miền Bắc

Đặc điểm mâm quả của người miền Bắc như sau:

Về số lượng 

Mâm quả cưới theo phong tục miền Bắc thường gồm từ 3 đến 11 mâm, tùy thuộc vào khả năng tài chính và thỏa thuận giữa hai gia đình. Số lượng mâm thường là số lẻ như 3, 5, 7, 9, hoặc 11. Quan niệm miền Bắc cho rằng số mâm lẻ với các vật phẩm số chẵn mang lại may mắn và điều tốt lành. 

Ca dao và tục ngữ miền Bắc thường sử dụng số lẻ để biểu thị sự may mắn và thịnh vượng, ví dụ như “Quá tam ba bận, uốn ba tấc lưỡi, năm lần bảy lượt.” Số lượng 5 và 7 mâm phổ biến vì phù hợp với quan niệm về sự đầy đủ.

Các vật phẩm có trong mâm quả

Mâm trầu cau: Trong lễ cưới miền Bắc, mâm trầu cau là thành phần không thể thiếu, đóng vai trò quan trọng trong việc hoàn thiện nghi thức cưới hỏi. Trầu và cau là biểu tượng truyền thống, được sử dụng để bắt đầu chuyện cưới xin, thể hiện lòng tôn trọng và mong ước hạnh phúc cho cặp đôi.

Mâm quả trà rượu: Theo truyền thống, mâm quả trà và rượu được dâng lên bàn thờ trong lễ cưới, thể hiện sự kính trọng đối với ông bà tổ tiên. Trà và rượu là món quà mời các vị cao niên tham dự lễ cưới mà còn là cách xin phép tổ tiên cho đám cưới được diễn ra tốt đẹp và hạnh phúc.

Mâm trái cây: Mâm ngũ quả của người miền Bắc thường bao gồm cam, táo, lê, đào, và hồng. Những mâm trái cây này thường được sắp xếp theo kiểu rồng và phụng, biểu tượng cho con trai và con gái, mang đến vẻ huyền bí và hoành tráng cho lễ cưới, đồng thời thể hiện ý nghĩa tâm linh sâu sắc.

Mâm bánh cốm: Bánh cốm là món đặc trưng với nhân đậu xanh, dừa nạo, mứt bí hoặc mứt sen, có màu xanh lá cây. Bánh được bọc bằng nilon trong suốt, tạo nên sự hấp dẫn trên bàn tiệc cưới.

Mâm gà – xôi – heo quay: Mâm gà, xôi, hoặc heo quay nguyên con thường xuất hiện trong lễ cưới miền Bắc. Heo quay nguyên con, không chia thành từng miếng, là biểu tượng trang trọng và thu hút. Trọng lượng của heo quay có thể linh hoạt tùy vào tài chính và quy mô tiệc cưới.

Mâm tiền đen: Mâm tiền đen là một phần không thể thiếu trong sính lễ rước dâu, thường là một mâm nhỏ đi kèm với các mâm khác.

2. Mâm quả miền Nam

Đặc điểm mâm quả của người miền Nam như sau:

Số lượng quả

Người miền Nam rất chú trọng đến việc tránh số lẻ, với quan niệm rằng số chẵn sẽ đem lại sự sung túc và đầy đủ trong lễ cưới cũng như cuộc sống hôn nhân. Thông thường, số lượng mâm quả sẽ là 4, 6, hoặc 8, nhưng ở một số gia đình, số mâm có thể lên tới 10 hoặc 12. 

Ngoài số lượng mâm quả, các yếu tố như số lượng món trang trí trên bàn gia tiên, hoa trong bình, và số lượng người nhà trai đến nhà gái đều phải là số chẵn, thể hiện sự cân đối và hài hòa.

Các vật phẩm trên mâm quả

Mâm trầu cau: Trầu cau là biểu tượng của sự son sắt và thủy chung trong truyền thống dân tộc. Câu nói “miếng trầu là đầu câu chuyện” ám chỉ vai trò của trầu cau trong việc chuẩn bị cho ngày cưới. Người miền Nam giải thích phong tục này với câu “Lá trầu là vợ, cau tươi là chồng.” Số lượng cau thường là số lẻ, chẳng hạn như 105 quả, mỗi quả kèm theo 2 lá trầu, tổng cộng là 210 lá trầu trong mâm quả.

Mâm trà rượu: Trà và rượu không thể thiếu trong các buổi họp mặt và được dâng lên bàn thờ trong lễ nghi. Chúng mang ý nghĩa tâm linh, thể hiện lòng thành kính của con cháu đối với tổ tiên và xin phép tổ tiên cho đám cưới diễn ra thuận lợi và hạnh phúc.

Mâm Trái Cây: Trái cây trong mâm quả cưới mang ý nghĩa ngọt ngào và tươi mới cho cuộc sống của đôi vợ chồng. Các loại trái cây khác nhau biểu thị những ý nghĩa riêng. Ví dụ, màu đỏ của táo tượng trưng cho sự rực rỡ và ấm áp trong tình yêu.

Mâm Bánh Cưới: Trong mâm quả cưới, các loại bánh như bánh pía, bánh đậu xanh, và bánh bông lan thường được sử dụng. Những loại bánh phổ biến gồm bánh Phu Thê, bánh Cốm, và bánh Kem, mỗi loại đều mang ý nghĩa riêng. 

Bánh Phu Thê, với chữ “Phu Thê” nghĩa là “vợ chồng” trong tiếng Hán, thể hiện ước vọng về tình yêu bền chặt và thủy chung. Bánh này cũng biểu thị sự hòa hợp của âm dương, với phần nhân nằm gọn trong lớp bột, tượng trưng cho sự che chở và ôm ấp.

Mâm Gà – Xôi – Heo Quay: Xôi gấc có màu đỏ cam, biểu thị sự may mắn và sự son sắt trong tình nghĩa vợ chồng. Thường đi kèm với xôi gấc là một con gà, biểu trưng cho sự sung túc và hạnh phúc. Heo quay, được sử dụng trong sính lễ cưới, mang ý nghĩa chúc cặp đôi sớm có tin vui và phát tài.

II. Ý nghĩa và tầm quan trọng của sự khác biệt trong mâm quả hai miền Nam Bắc

Sự khác biệt trong mâm quả hai miền Nam Bắc không chỉ phản ánh sự khác biệt về văn hóa và phong tục tập quán mà còn thể hiện những tín ngưỡng và niềm tin đặc trưng của từng vùng miền. 

Việc hiểu rõ những điểm khác biệt này giúp giữ gìn và phát huy các giá trị văn hóa truyền thống, đồng thời góp phần làm phong phú thêm trải nghiệm cưới hỏi của mỗi gia đình.

Việc tìm hiểu sự khác biệt trong mâm quả hai miền Nam Bắc giúp chúng ta hiểu rõ hơn về phong tục cưới hỏi mà còn thấy được sự đa dạng và phong phú trong văn hóa Việt Nam. Dù là miền Nam hay miền Bắc, mỗi vùng miền đều có những nét đặc trưng riêng biệt, góp phần tạo nên bức tranh văn hóa cưới hỏi phong phú và đa dạng của đất nước.

Với những thông tin mà His Decor chia sẻ tới, hy vọng sẽ giúp bạn có thêm những thông tin hữu ích.